พญาครุฑเวสสุวรรณ วัดถ้ำผาแด่น สกลนคร
ความเป็นมาของการสร้างพญาครุฑเวสสุวรรณซึ่งบอกได้เลยว่าไม่เหมือนที่ไหนมีหลายๆ ท่านที่รู้เรื่องของศิลปะหรือว่าการเล่าเรื่องการวาดรูปต่างๆเกี่ยวกับวรรณคดีหรือประวัติศาสตร์คงต้องมีหลายๆ ท่านสงสัยบ้างละทำไมถึงต้องมีครุฑและเวสสุวรรณอยู่เดียวกันซึ่งหลายๆวัดหรือสถานที่อื่นๆจะมีครุฑอย่างเดียวหรือก็เวสสุวรรณอย่างเดียว
ความเป็นมาของวัดถ้ำผาแด่นมีเหตุและปัจจัยอะไรบ้างถึงต้องเอาทั้งครุฑกับเวสสุวรรณมาอยู่ด้วยกัน ขอเล่าถึงที่มาที่ไปของงานชิ้นนี้ก็คือว่า พญาครุฑแต่เดิมมีประวัติ คือเจ้าแห่งอำนาจ (เพราะว่าครุฑคือตราแห่งแผ่นดิน) ครุฑเป็นผู้มีอำนาจพอสมควรและเป็นผู้มีบารมี มีอิทฤธิ์มากในเรื่องของอำนาจ
ส่วนที่มาของเวสสุวรรณก็คือสมัยพุทธกาลเวสสุวรรณเป็นเศรษฐีเป็นผุ้มั่งคั่งในทรัพย์สมบัตรและส่วนมากเศรษฐี หรือผู้มีอันจะกินจะชอบถือกระบอง ถือไม้เท้าคอยไล่หรือไว้เป็นอาวุธ คอยปัดเป่าไม่ให้คนอื่นมารบกวนหรือก็คือหวงสมบัติของตัวเองไม่อยากให้คนอื่นขโมยไปได้
ดังนั้นจึงได้ผสมผสานความลงตัวของครุฑเจ้าแห่งอำนาจกับเวสสุวรรณเจ้าแห่งขุมทรัพย์ลงไปในงานแกะสลักรูปนี้ และด้วยเหตุว่ามนุษย์เรานี้ ติดอยู่กับคำสองคำคือ อำนาจและเงินตรา มีเงินแล้วก็อยากมีอำนาจ หรือมีอำนาจแล้วก็อยากจะมีเงินตรา ด้วยเหตุนี้ไม่ว่าแม้แต่ คนทั่วไป หรือแม้แต่พระสงฆ์เอง ที่ปฎิบัติชอบที่จะหลุดพ้นท่านต้องสละอำนาจกับเงินตราให้ได้ก่อนไม่อย่างนั้นการที่จะเข้าสู่โลกุตระ หรือว่าความวิมุตติหลุดพ้นก็จะยาก ในทางโลกก็ยาก ในทางธรรมก็จะยากขึ้น
การสร้างที่ผสมผสานระหว่างครุฑกับเวสสุวรรณเข้าด้วยกันจึงเป็นการสอดแทรกปริศนาธรรมเข้าไปด้วย งานแกะสลัก พญาครุฑเวสสุวรรณ เป็นงานแกะสลักหินล้วนๆที่เริ่มจากหินเพียงก้อนเดียว ขนาดของพญาครุฑเวสสุวรรณ มีขนาดความกว้าง 10 เมตร ความสูง 10 เมตร ใช้ระยะเวลาในการแกะสลักเพียงหนึ่งเดือนเท่านั้นถือไดว่าเป็นงานแกะสลักที่ไม่เหมือนที่ไหนและนี้ก็เป็นที่มาของงานแกะสลักรูปพญาครุฑกับเวสสุวรรณ ว่าทำไปถึงอยู่ในรูปแกะสกลักเดียวกัน พญาครุฑเวสสุวรรณมีให้ชมเฉพาะที่วัดถ้ำผาแด่น จังหวัดสกลนครนั่น ซึ่งเป็นเอกลักษณ์และศิลปะที่หาชมได้เฉพาะที่นี้
